Kluczowymi problemami w odbudowie powojennej Warszawy były niewystarczające środki, silne napięcie polityczne i militarne oraz długa lista trudnych decyzji, które trzeba było podjąć. Zadanie odbudowy utrudniał fakt, że wielu byłych obywateli polskich mogło wrócić do domu dopiero po latach. W niniejszym artykule dokonujemy przeglądu głównych zagadnień związanych z odbudową Warszawy w okresie powojennym na podstawie badań historycznych przeprowadzonych w latach 2005-2016. Program odbudowy powojennej Warszawy: Kluczowe problemy i rozwiązania podzielony jest na pięć głównych działów: planowanie, infrastruktura, gospodarka, społeczeństwo i kultura. Każda z części zawiera własne rekomendacje dotyczące tworzenia nowej przyszłości Warszawy: odbudowy rozbitego porządku społecznego, przekształcenia zdewastowanej metropolii w nowoczesne miasto o międzynarodowej atrakcyjności oraz poprawy warunków życia mieszkańców.
Planowanie odbudowy powojennej Warszawy
Jednym z najważniejszych zadań powojennej Warszawy było planowanie odbudowy. Rząd polski musiał zdecydować, jaki typ miasta zostanie zbudowany. Pierwszym priorytetem było zbudowanie nowoczesnego miasta, zarówno pod względem planowania, jak i architektury. Styl architektoniczny został wybrany tak, aby odzwierciedlał wspólne style architektoniczne Europy. W planowaniu miasta położono nacisk na stworzenie zdrowego środowiska dla mieszkańców. Wszystko to oznaczało, że odbudowa powojennej Warszawy musiała być zaplanowana ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia mieszkańców miasta. Rozwój systemu opieki zdrowotnej w Polsce po wojnie okazał się bardzo trudny. Ostatecznie w kraju powstał jedynie minimalny system opieki zdrowotnej, który nie był odpowiedni dla rosnącej populacji.
Program odbudowy Warszawy i problemy społeczne
Po zakończeniu wojny duża liczba Polaków wyemigrowała do Niemiec Zachodnich, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych, próbując rozpocząć nowe życie. Głównym problemem społecznym wywołanym przez wojnę była masowa ucieczka Polaków na wschód. Chociaż władze polskie próbowały powstrzymać tę ucieczkę, bardzo trudno było powstrzymać ludzi przed opuszczeniem ojczyzny. Podczas gdy wielu Polaków decydowało się na wyjazd do Europy Zachodniej, inni postanowili opuścić kraj na stałe. Kierowali się do Stanów Zjednoczonych, Ameryki Łacińskiej lub Niemiec.
Choć wielu z nich nigdy nie wróciło do Polski, niektórzy powrócili do swojego ojczystego kraju żeby zaczać nowe życie. Po początkowym okresie silnej emigracji władze polskie były w stanie stworzyć legalny proces rejestracji emigrantów, który został powszechnie zaakceptowany. Władze nie zapewniły jednak żadnego wsparcia dla emigrantów po ich przybyciu do ojczyzny. Głównymi problemami społecznymi w powojennej Warszawie były wysoki poziom bezrobocia i słabe wyniki gospodarcze miasta. W latach 80. i 90. w mieście nastąpił intensywny rozwój turystyki, co w połączeniu z wysokim poziomem bezrobocia doprowadziło do powstania wielu problemów społecznych.